Dominees in een zwart pak. Je ziet ze niet alleen in Katwijk aan Zee, Barneveld en Urk. Ook op CIP.nl komen deze mannenbroeders regelmatig voorbij. Wie denkt dat ze op onze site verschijnen om het kerkvolk een donderpreek te geven heeft het mis. Deze dominees moeten echter regelmatig zélf wel een virtuele donderpreek verwerken vanwege hun uiterlijk.

Eén van die mannenbroeders die op onze website is verschenen, is ds. C. P. de Boer. De christelijke gereformeerde dominee zocht ik onlangs op met een camerateam om vijf inhoudelijke video’s te maken over kleding. Op genuanceerde wijze legde de dominee uit waarom hij het heel belangrijk vindt om zich bewust te zijn van de kleding die hij draagt. Wie de video’s heeft bekeken zal tot de conclusie komen dat hij dat op een correcte manier doet. Niet vanuit een wettische houding. Ook bleef het opgeheven vingertje achterwege.

Zijn laatste videoboodschap ging over het zwarte pak dat de predikant draagt wanneer hij ‘in functie’ is. De reacties op sociale media waren erg voorspelbaar. De Boer zou doen alsof hij met zijn gezin in de Middeleeuwen leeft en zou ook te weinig blijdschap uitstralen. Vaak wordt dan de indruk gewekt dat het hele dorp tot geloof zou komen wanneer de predikant zijn zwarte pak aan het Leger des Heils zou geven en een moderne spijkerbroek en een bloemetjesoverhemd zou aantrekken.

Het is een veelgemaakte fout. Op basis van een dominee met een zwart pak denken dat je een traditie begrijpt en grote woorden gebruiken – het liefst met een moderne bijbelvertaling en de opwekkingsbundel in de hand. Ik zou zeggen: verdiep je eens in de kerkgeschiedenis, de Reformatie en de cultuur van reformatorische christenen. Dan zou er eindelijk eens op niveau over het zwarte pak van de dominee gediscussieerd kunnen worden.

Wie die cultuur namelijk leert kennen, weet dat een dominee een enorme domme fout maakt wanneer hij in zijn kledingstijl geen rekening houdt met zijn achterban. Sinds kort mag ik onze kerkelijke gemeente af en toe de kerkdienst leiden. Meestal doe ik dat in vrijetijdskleding met een nette blouse. Als ik de dienst leid in een zwart pak of in mijn joggingsbroek, creëer ik een bepaalde afstand. Dan vind ik geen aansluiting bij de mensen tegenover mij. Wij communiceren nu eenmaal niet alleen met onze mond, maar ook met onze kleding.

Vaak worden dominees uit de bevindelijk-gereformeerde traditie weggezet als wereldvreemde snuiters die de laatste modetrends niet bijhouden. Opnieuw een bewijs dat er vooral over de dominee wordt gesproken en niet mét de predikant. De meeste refopredikanten zijn zich wel degelijk bewust van het feit dat hun kledingstijl vraagtekens oproept en mensen kan afstoten. Dominee De Boer zei dan ook: “Als ik in Canada had gestaan, zou ik een blauw pak dragen. Dat is daar de gewoonte.” Zodra zijn kledingkeuze ten koste gaat van zijn boodschap, loopt De Boer de eerstvolgende C&A binnen.

Met deze houding treedt dominee De Boer in de voetsporen van Jezus. Welke kleding onze Heer heeft gedragen, is niet bekend. Wel lees ik in de Bijbel dat Hij zijn benadering laat afhangen van het publiek tegenover Hem. Jezus staat erom bekend dat hij het goede nieuws vertelde aan de hand van gelijkenissen. Een vorm die paste in de toenmalige Joodse cultuur. Ik kan me voorstellen dat Jezus de YouTube-generatie vandaag de dag heel anders zou benaderen. En wat uiterlijk betreft heeft Hij zich waarschijnlijk gekleed naar de heersende norm van Zijn groep om zo niet onnodig afstand te creëren tot Zijn achterban.

Heb je bezwaar tegen het zwarte pak van onze broeders (ja, we hebben het over mensen die dezelfde Jezus dienen als jij en ik)? Ik zou zeggen, ga volgend jaar naar deze conferentie in Elspeet. Drie dagen lang komen dan een paar honderd dominees bijeen om lezingen te bezoeken en elkaar te ontmoeten. Ik weet zeker dat ze in één van de lange pauzes bereid zijn om een boeiend en leerzaam gesprek over hun kledingkeuze te voeren (ik spreek uit ervaring). Een dominee via Facebook zwart maken – zonder zelf de moeite hebben genomen om met die dominee een goed gesprek te voeren – is niet volwassen, niet wijs én niet christelijk.

Het zwarte pak biedt zelfs kansen. Dat merkt ook ds. A. A. Egas (te zien op de foto boven dit artikel). Ook deze dominee kleedt zich in het zwart. “Ik moest een gemeentelid in het ziekenhuis bezoeken. Toen ik door de gang liep, riep er iemand: “Dominee, dominee. Zou u met mij willen bidden, want ik moet zo meteen geopereerd worden”, vertelde hij onlangs in deze CIP Podcast. Bijzonder! In een hedendaags ziekenhuis herkend worden omdat je een zwarte pak draagt.

In 2019 zijn niet alleen een moderne aanbiddingsdienst of coole YouTube-filmpjes middelen om de blijde boodschap van Jezus te verspreiden. Dat geldt ook voor het pak van ds. Egas. Wij denken vaak heel zwart-wit. Gelukkig is onze God anders!